Η γυναικολογική εξέταση είναι μία ιδιαίτερη κλινική εξέταση, και αρχίζει μετά την λήψη πλήρους ιατρικού ιστορικού. Θα προηγηθεί δηλαδή μία συζήτηση, κατά την οποία ο/η γιατρός θα συλλέξει σημαντικά στοιχεία για την περίοδό σας, τη σεξουαλική σας ζωή, το προηγούμενο γυναικολογικό και μαιευτικό ιστορικό σας. Αμέσως μετά ακολουθεί η γυναικολογική εξέταση, με την οποία μπορούμε να αναγνωρίσουμε βλάβες των έσω και έξω γεννητικών οργάνων της γυναίκας. Εκτελείται στην ειδική γυναικολογική καρέκλα (boom).
Αρχικά ελέγχονται τα έξω γεννητικά όργανα. Η τριχοφυΐα στο αιδοίο δίνει σημαντικές πληροφορίες ιδιαίτερα σε παιδιά και εφήβους για την ορμονική ωρίμανση του οργανισμού. Αξιολογείται το μέγεθος της κλειτορίδας και των χειλέων του αιδοίου που όταν είναι αυξημένo παραπέμπει σε υπερπαραγωγή ανδρογόνων. Ελέγχεται το περίνεο, το αιδοίο και η περιπρωκτική περιοχή για βλάβες όπως κονδυλώματα, μελανώματα, λειχήνες, καρκίνους αιδοίου κλπ. Τέλος εντοπίζονται διογκώσεις στην είσοδο του κόλπου που μπορεί να οφείλονται σε κύστη ή απόστημα του βαρθολινείου αδένα. Η προχωρημένη κυστεορθοκήλη ή πρόπτωση μήτρας είναι επίσης αντιληπτή με την επισκόπηση. Στην συνέχεια τοποθετείται κολποδιαστολέας (μίας χρήσεως) για να ολοκληρώσουμε την επισκόπηση με τον έλεγχο του τραχήλου της μήτρας και του κόλπου. Φλεγμονές , πολύποδες, προχωρημένοι καρκίνοι, κονδυλώματα είναι άμεσα ορατά. Κυστεοκήλη , ορθοκήλη και πρόπτωση μήτρας γίνονται αντιληπτά αλλά αξιολογούνται καλύτερα με τους ειδικούς κολποδιαστολείς Sims (μεταλικοί κολποδιαστολείς).Η εξέταση διαρκεί 5-10 λεπτά και είναι πολύ καλά ανεκτή. Η χρήση ειδικών λιπαντικών και κατάλληλου μεγέθους κολποδιαστολέων την καθιστά εντελώς ανώδυνη.
Σε αυτό τον χρόνο γίνεται, αν επιθυμούμε, και η λήψη Pap test.
Στη συνέχεια αφαιρούμε τον κολποδιαστολέα και ολοκληρώνουμε τον έλεγχο με την αμφίχειρη γυναικολογική εξέταση. Έτσι αναγνωρίζουμε διόγκωση(κύστεις, ινομυώματα, καρκίνους, κύηση), ή ευαισθησία (φλεγμονές) της μήτρας των ωοθηκών ή των σαλπίγγων.
Ακολουθεί το διακολπικό υπερηχογράφημα, που αποτελεί την πιο εξελιγμένη μορφή υπερηχογραφήματος για την απεικόνιση των έσω γεννητικών οργάνων της γυναίκας.
Το υπερηχογράφημα είναι μια ασφαλής, ακριβής, μη επεμβατική και ανώδυνη διαγνωστική τεχνική. Ανωμαλίες που αναδεικνύονται μέσω αυτής της εξέτασης συμπεριλαμβάνουν: υπερτροφία ενδομητρίου, ινομυώματα, πολύποδες, κύστεις ωοθηκών, συγκέντρωση υγρού στις σάλπιγγες (υδροσάλπιγγες), συγκέντρωση υγρού/αίματος στην κοιλιά, εξωμήτριο κύηση. Η κυκλική ανάπτυξη των ωοθυλακίων και του ενδομητρίου, μπορούν να αξιολογηθούν με ακρίβεια σε διάφορες φάσεις του καταμήνιου κύκλου.
Σε έφηβες, ή γυναίκες που δεν είναι ακόμη σεξουαλική ενεργές, σε ηλικιωμένες ασθενείς με στένωση του κόλπου γίνεται διακοιλιακό υπερηχογράφημα για την απεικόνιση των έσω γεννητικών οργάνων (μήτρα, ωοθήκες).
Ειδικές περιπτώσεις
- Σε γυναίκες που δεν επιθυμούν κολπική εξέταση ή έχουν άθικτο παρθενικό υμένα η αμφίχειρη εξέταση μπορεί να γίνει από το ορθό, ενώ δεν τοποθετείται κολποδιαστολέας. Όταν είναι απαραίτητο διενεργούμε κοιλιακό υπερηχογράφημα και σε ειδικές περιπτώσεις διαορθικό.
- Σε γυναίκες που πάσχουν από πρόπτωση πυελικών οργάνων είναι απαραίτητη η εξέταση σε όρθια θέση με το ένα πόδι επί υποποδίου. Ζητούμε στην γυναίκα να βήξει και έτσι εκτιμούμε αντικειμενικότερα το πρόβλημα.
Στην ετήσια προληπτική εξέταση ελέγχεται και ο μαστός με την λεγόμενη ψηλάφηση και το Υπερηχογράφημα μαστών
.
Ο/Η γυναικολόγος για την ψηλάφηση θα ζητήσει να καθίσετε και να βγάλετε την μπλούζα σας και τον στηθόδεσμο, προκειμένου να ελέγξει μαστούς και μασχάλες για ψηλαφητά ευρήματα. Θα σας δείξει επίσης πως γίνεται η αυτοεξέταση.