Παλίνδρομη ονομάζεται η κύηση που συνεχίζεται όμως δεν εξελίσσεται φυσιολογικά. Η γυναίκα μπορεί να μην αντιληφθεί την επιπλοκή, καθώς δεν εκδηλώνονται τα τυπικά συμπτώματα αποβολής, όπως κολπική αιμορραγία και πόνος στην κοιλιακή χώρα.
Στην παλίνδρομη κύηση, ο αμνιακός σάκος μπορεί να είναι κενός ή το έμβρυο να μην καταφέρει να ζήσει πάνω από τις 20 πρώτες εβδομάδες της κύησης. Είναι δυνατόν μία παλίνδρομη κύηση να οδηγήσει σε αποβολή, ωστόσο οι όροι διαφέρουν μεταξύ τους.
Η πιθανότητα μίας εγκυμοσύνης να καταλήξει σε αποβολή ή παλινδρόμηση στην αρχή της (συνήθως τις πρώτες 13 εβδομάδες) είναι περίπου 20%, δηλαδή μια στις πέντε έγκυες γυναίκες θα αποβάλλει τους πρώτους τρεις μήνες της εγκυμοσύνης. Οι περισσότερες από αυτές τις αποβολές είναι «τυχαίες», που σημαίνει ότι δεν έχουν την τάση να επαναλαμβάνονται και η γυναίκα έχει πολύ μεγάλη πιθανότητα να έχει μια επιτυχή επόμενη εγκυμοσύνη.
Πάνω από 9 στις 10 αποβολές συμβαίνουν λόγω ανωμαλιών των χρωμοσωμάτων στο σπέρμα ή στο ωάριο ή στο ίδιο το έμβρυο. Οι ανωμαλίες αυτές πολύ σπάνια κληρονομούνται. Επίσης δεν ανιχνεύονται σε «απλή» ιστοπαθολογική εξέταση, αλλά σε ειδική χρωμοσωμική ανάλυση, η οποία καλό είναι να γίνεται σε περιπτώσεις καθ’έξιν αποβολών.
Κινδυνεύουν περισσότερο από παλίνδρομη κύηση οι γυναίκες που ανήκουν στις παρακάτω υποομάδες:
- γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, με τον κίνδυνο να αυξάνεται σταθερά από την ηλικία των 30
- ο κίνδυνος αυξάνεται περισσότερο στην ηλικία 35-40 και γίνεται ακόμη μεγαλύτερος μετά τα 40
- γυναίκες που έχουν αποβάλει στο παρελθόν
Η διάγνωση για παλίνδρομη κύηση προκύπτει συνήθως όταν τα επίπεδα της χoριακής γοναδοτροπίνης (HCG) δεν έχουν αυξηθεί όπως αναμένεται σε μια φυσιολογική κύηση, όταν στον υπέρηχο δεν εντοπίζεται έμβρυο, όταν υπάρχει έμβρυο χωρίς καρδιακό παλμό, όταν το έμβρυο δεν αναπτύσσεται άλλο.
Αν και η αιτιολογία είναι συνήθως άγνωστη, οι περισσότερες γνωστές αιτίες είναι οι ιογενείς λοιμώξεις, οι χρωμοσωματικές ανωμαλίες, οι ανοσολογικοί παράγοντες και οι ανατομικές ανωμαλίες της μήτρας. Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου είναι η ηλικία της μητέρας (άνω των 35 ετών), το ιστορικό αυτόματης αποβολής, το κάπνισμα, η χρήση τοξικών ουσιών και η ύπαρξη μεταβολικών νοσημάτων.
Τα συμπτώματα που ενδεχομένως έχει η γυναίκα που αποβάλλει είναι κοιλιακός πόνος (σαν τον πόνο περιόδου ή και ισχυρότερος) και κολπική αιμορραγία, η οποία μπορεί να είναι ήπια έως και πολύ βαριά. Η παραμονή προϊόντων της κύησης εντός της μήτρας μπορεί να προκαλέσει κολπική αιμόρροια μετά από ώρες ή ακόμη και μέρες, ενώ δεν αποκλείεται η ανάπτυξη λοίμωξης που προκαλεί πόνο, εμπύρετο ή ακόμα και σήψη. Η διάγνωση γίνεται μέσω της κλινικής εξέτασης, τη μέτρηση της β-χοριακής γοναδοτροπίνης και του υπερηχογραφήματος. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η διάγνωση της παλίνδρομης κύησης είναι εντελώς αναπάντεχη για το ζευγάρι, μιας και κανένα από τα παραπάνω συμπτώματα δεν παρατηρείται πριν από το υπερηχογράφημα, το οποίο δείχνει ότι η εγκυμοσύνη δεν εξελίσσεται.
Η θεραπεία εξαρτάται από την εβδομάδα κύησης, από το αν υπάρχει αποβολή, και όταν αυτή υπάρχει από το αν είναι μερική ή πλήρης. Στην πρώτη περίπτωση, πραγματοποιείται εκκένωση της μήτρας επεμβατικά (εκκενωτική απόξεση) ή με τη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων. Στην περίπτωση μίας ολικής αποβολής, δεν είναι πάντα απαραίτητη η εκκένωση της μήτρας, εκτός κι αν υπάρχει έντονη αιμορραγία ή άλλοι παράγοντες που την καθιστούν απαραίτητη.
Η παλίνδρομη κύηση και η αποβολή είναι αρκετά τραυματικές εμπειρίες για το ζευγάρι και μπορεί να δημιουργήσουν αισθήματα απώλειας, θυμού, θλίψης, ανασφάλειας και ενοχών στους γονείς. Μερικοί άνθρωποι έχουν την ικανότητα να προσαρμόζονται στην απώλεια γρήγορα ενώ άλλοι χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο. Στο σημείο αυτό είναι πολύ σημαντικό να λυθούν οι όποιες απορίες έχουν προκύψει σχετικά με το γεγονός. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας αλλά και κατά την ανάρρωση και όταν το ζευγάρι ξεκινήσει να προσπαθεί ξανά για μια εγκυμοσύνη, θα είμαστε δίπλα σας για να σας παρέχουμε ιατρικές συμβουλές και ψυχολογική υποστήριξη, όπου και όταν χρειαστεί.
Πρέπει επίσης να τονιστεί, ότι είναι άλλο πράγμα μία παλινδρόμηση ή μία αποβολή που συμβαίνει για πρώτη ή και δεύτερη ίσως φορά και άλλο το φαινόμενο των καθ᾽έξιν αποβολών. Αυτό σημαίνει πως τις περισσότερες φορές δεν είναι απαραίτητο να γίνουν άμεσα όλες αυτές οι εξετάσεις που ζητάμε όταν πια η γυναίκα έχει παλινδρομήσει τουλάχιστον δύο ή πιο σωστά, τρεις φορές. Ρόλος μας είναι η σωστή επιστημονική καθοδήγηση και συναισθηματική αποφόρτιση του ζευγαριού, καθώς και η τεκμηριωμένη παραπομπή για εξετάσεις όταν αυτές χρειαστούν.